به ياد سيصد و شصت روز مظلومانه زندانی شدن استاد ايليا

Thursday, April 29, 2010

نکته 59 - آموزش تفکر انتقادی - آناليز معنايی جملات - قسمت سوم


مشاجره هاي کلامي


گفتگوي زير را در نظر بگيريد:

معلم اول : علي بهترين دانش آموز کلاس است

معلم دوم : نه خير. رضا بهتر است زيرا نمرات بيست بيشتري دارد

معلم اول : نه علي بهتر است زيرا معدل علي بهتر از رضا است

معلم دوم : شما اشتباه مي کنيد. رضا بهتر است

معلم اول : شما اشتباه مي کنيد. علي بهتر است

به نظر شما کدامشان درست مي گويد و کدامشان نادرست. از يک منظر هر دو معلم صحيح مي گويند زيرا آنها بر اساس دو تعريف متفاوت از بهترين شاگرد، صحبت مي کنند. براي معلم اول، بهترين شاگرد کسي است که معدل بيشتري دارد و براي معلم دوم، بهترين شاگرد کسي است که تعداد بيست هاي بيشتري دارد.

اين يک مثالي است که برخي از عدم توافق ها بر اساس واقعيت نيست بلکه بر اساس داشتن تعاريف گوناگون از مفاهيم کليدي است.

دو نوع مشاجره وجود دارد: مشاجرات کلامي و مشاجرات عيني. مشاجره عيني در اثر داشتن عقايد گوناگون در مورد واقعيات است نه مفاهيم. اگر کسي تصور کند که سيدني پايتخت استرالياست و ديگري چنين عقيده اي نداشته باشد، اين يک مشاجره عيني است. اما مشاجره کلامي بر اساس داشتن مفاهيم گوناگون است مانند مثال شاگرد اول ذکر شده در بالا.

دو راه اصلي براي رفع مشاجرات کلامي وجود دارد. اول اينکه مفاهيم کليدي بايد استخراج شوند. طرفين بايد توافق کنند که در مورد کاربرد اين واژه ها، توافق ندارند. در مثال بالا، دو معلم بايد توافق کنند که تعريف آنها از بهترين شاگرد (که از نوع تعريف دقيق است)، بنابراين بر اساس يک تعريف، علي شاگرد اول است و بر مبناي تعريف ديگر، رضا شاگرد اول است.

دومين راهي است که مي توان يک مشاجره کلامي را برطرف کرد و آن رسيدن به يک تعريف ويژه است که به صورت دقيقي، آنچه که طرفين مي گويند را شامل باشد.

تمرين:

يک - فرض کنيد قرار است که جايزه اي به بهترين شاگرد اول داده شود. از اين رو لازم است بين علي و رضا يکي را به عنوان شاگرد اول انتخاب کرد. اگر شما بخواهيد مشاجره بين معلم اول و دوم را از روش دوم رفع يک مشاجره برطرف نماييد، چه تعريفي از شاگرد اول ارائه مي دهيد و چرا؟

دو- آيا مي توانيد مثال هايي در مورد مشاجرات کلامي و مشاجرات ارائه دهيد؟


منبع

http://philosophy.hku.hk/think/meaning/verbal.php

No comments: