به ياد سيصد و شصت روز مظلومانه زندانی شدن استاد ايليا

Sunday, May 16, 2010

نکته 70 - چگونه نگرشي انتقادي داشته باشيم – مقدمه


اگر مي خواهيد از تفکر انتقادي برخوردار باشيد لازم است که نگرش انتقادي داشته باشيد. براي داشتن نگرش انتقادي، با يک سري موانع روبرو هستيم که در اين مجموعه گفتار، راه هاي غلبه بر اين موانع، بيان خواهد شد. اما مهم ترين مانع ترس است

  • ما ممکن است از اين بترسيم که نتوانيم يک متفکر انتقادي شويم
  • ما ممکن است از اين بترسيم که با آنکه انتقادي بينديشيم اما نتوانيم دلايل مناسب بياوريم
  • ما ممکن است از اين بترسيم که کسي ما را جدي نگيرد
  • ما معمولاً از تلاش زياد ذهني واهمه داريم
  • گاهي اوقات ما مي ترسيم که هويت مان را از دست بدهيم زيرا هويت ما بر اساس اعتقادات ما شکل گرفته است. و چه رخ خواهد داد اگر اعتقادات ما شکننده تر از آن باشد که فکر مي کنيم؟
  • به همين صورت اگر يکي از اعتقادات مطلوب ما اشتباه باشد، ممکن است از نظر ذهني متلاشي شويم
  • ما معمولاً از برخورد کلامي مي ترسيم – در ذهن اکثر افراد، ارائه استدلال به معني جنگ است
  • ما از اينکه احساس حماقت کنيم مي ترسيم زيرا ممکن است کسي به ما بخندد
  • ما از اينکه متفاوت باشيم مي ترسيم

ما نياز به عقلانيت داريم

عقلانيت براي موارد زير کاملاً ضروري است

  • يافتن حقيقت
  • حل مسئله
  • سلامتي رواني (به غير از موارد موروثي)
  • فعاليت هاي رواني
  • دوري از خرافات
  • دموکراسي
  • کنترل بر خويش

فراگيري تفکر انتقادي ضروري است زيرا

  • نظام آموزشي به ما نحوه تفکر کردن را ياد نداده است
  • ديگران مي خواهند ما را کنترل کنند
  • اغلب ارتباطات براي تحت تاثير قرار دادن عقايد و رفتارما است
  • رفتار ما از اعتقادات ما ناشي مي شود

دو راه براي تحت تاثير قرار دادن عقايد ديگران وجود دارد: ترغيب کردن يا متقاعد کردن

  • ترغيب يعني تلاش براي تحت تاثير قرار دادن عقايد ديگران از هر راه ممکن
  • ترغيب کردن غير اخلاقي است زيرا بر مبناي حقه، فريب، تهديد و مواردي از اين دست است
  • ترغيب بر مبناي نيازهاي عاطفي يا تمايلات رواني است
  • اما متقاعد کردن بر اساس اصول منطقي در ايجاد يک عقيده است
  • متقاعد کردن بر مبناي حقه، فريب و يا خشونت نيست
  • ترغيب کردن عي بر آن دارد که اختيارات افراد را کاهش دهد در صورتي که متقاعد کردن، اختيارات افراد با دادن اجازه به آنها که بر اساس دلايل تصميم بگيرند را تقويت مي کند

در پست هاي بعدي در مورد راه هاي ايجاد نگرش انتقادي صحبت خواهيم کرد

No comments: